Geometriako oinarrizko kontzeptuak

Egilea: Anonimoa -
GEOMETRIAKO OINARRIZKO KONTZEPTUAK
Puntua eta zuzena geometriako oinarrizko kontzeptuak dira; izan ere, horiek dira beste kontzeptu askoren iturri.
Puntua ez da objektu fisikoa, ez du dimentsiorik edo neurririk; beraz, ez du leku bat betetzen. Fikziozko objektua bada ere, puntuak objektu errealen posizioa adieraztendu. Puntuak letra larriz adierazten dira, eta planoan bi koordenaturen bidez identifikatzen dira (parentesi artean bi zenbaki agertuz, abzisari dagokiona lehenik eta ordenatuari dagokiona ondoren). Koordenatu-sistema kartesiarra darabilgunean, ardatzek planoan lau eremu definitzen dituzte, koadranteak hain zuzen ere.
Zuzena bi puntutatik igarotzen den kurbadurarik gabeko lerro amaigabea da; hots, ez du ez hasierarik ez amaierarik. Zuzena infinitu puntuz dago osatuta eta norabide bat markatzen du. Zuzenerdia zuzenaren puntu zehatz batetik alde batera hedatzen den zuzenaren zatia da. Puntu zehatz hori zuzenerdiaren jatorria da; hori dela eta, zuzenerdiak badu hasiera, baina ez amaierarik. Segmentua bi punturen artean mugatzen den zuzenaren zatia da; hori dela eta, segmentuak hasiera eta amaiera du. Bi puntu horiek segmentuaren muturrak dira. Segmentuari zuzenki ere esaten zaio.
Oro har, zuzenak, zuzenerdiak eta segmentuak letra xehez izendatzen dira. Horrez gain, zuzenerdietan jatorria eta segmentuetan muturrak ere adierazten dira.
Angelua jatorri bereko bi zuzenerdik mugatzen duten planoko zatia da. Bi zuzenerdiren ebakidurari erpin esaten zaio eta bi zuzenerdiak angeluaren aldeak dira. Angeluak neurtzeko hainbat unitate erabiltzen diren arren, guk gradu hirurogeitarretan neurtuko ditugu. Angeluak izendatzeko letra grekoak (α, β, γ, δ…) erabiltzen dira gehienetan.
Definizioz, gradu hirurogeitarra (aurrerantzean gradua deituko duguna) zirkunferentzia bat 360 zati berdinetan zatitu ondoren sortzen den angeluaren neurria da. Angeluak sailkatzeko, zirkunferentziaren erdia eta laurdena hartzen dira erreferentziatzat eta, horietan oinarrituta, sortzen dira angelu mota guztiak. Gradua (°) ikurraren bidez adierazten da.

Absziza ardatza:
Ardatz horizontala (X ardatza)
Ordenatu ardatza:
Ardatz bertikala (Y ardatza)
Puntua:
Irudi baten puntu bat. Koordenatu baten
Koadrantea:
Ardatzak ezartzerakoan sortzen diren lau zatiak.
Zuzena:
Lerro zuzen amaigabe bat (Zuzen baten baitan infinitu puntu daude)
Segmentua:
Bi puntu lotzen dituen lerro zuzena
Jatorria:
0,0 koordenatuak dauzkan puntua
Angelua:
Elkarrekin topo egiten duten bi zuzenek eratzen duten eremua. direnean sortzen duten eremua.
Erpina:
Bi zuzen elkartzen diren puntua
Aldea:
Urrenez urren dauden erpinen arteko segmentuak.
Diagonalak:
Elkarren alboan ez dauden lerroak
Gradu hirurogeitarra:
Angelu bat neurtzeko erabiltzen den unitatea


Esker bereziak: Xabier Vitoria (Koadernoko argazkia)

Blog honetako argitalpen ezagunak

Aditz Jokatuak eta Jokatugabeak

Egilea: Anonimoa -
Aditzak ekintza baten ( dator, jan, igeri egin dugu ) edo norbaiten edo zerbaiten egoera adierazten du ( izan, geunden ). Aditzak molde jokatuan eta jokatugabean ager daitezke. Aditzak , molde jokatuan, ekintzaz edo egoeraz gain, beste hainbat informazio ematen du: ekintzan parte hartzen duten pertsonak, ekintzaren denbora… Pertsonei dagokienez, euskaraz aditz jokatuak, berak bakarrik, beste hizkuntza batzuetan baino informazio gehiago ematen du; izan ere, euskarazko aditz jokatuak ematen duen informazioa emateko, elementu gehiago behar dira beste hizkuntza batzuetan. Hona adibide batzuk: Ikusi dut esanda, nik zerbait orain dela gutxi ikusi dudala adierazten da. Gaztelaniaz lo/la/le he visto esan beharko nuke hori bera adierazteko, eta ingelesez I have seen it . Ikusi zenuen -ekin zuk norbait atzo edo lehenago ikusi zenuela adierazten da. Ikusiko gaituzte : norbaitzuek gu gero ikusiko gaituztela. Gaztelaniaz, nos verán ; ingelesez, they will see us . Ikusi
Irakurri informazio gehiago

Animalien Sailkapena

Egilea: Anonimoa -
Irudia
Hauexek dira animalien bi ezaugarri nagusi: • Elkarren artean eta inguruarekin erlazionatzeko erraztasuna dute eta inguruko eraginei erantzuteko ahalmena. • Elikadura heterotrofoa dute, hots, beste bizidun batzuk janez elikatzen dira. Animaliak bi talde handitan sailkatzen dira: ornodunak eta ornogabeak. Ornodunek bizkarrezurra dute, eta barneko hezurdura; ornogabeek ez dute bizkarrezurrik, eta, izatekotan, gorputzaren kanpo aldeko babesa edo oskola dute. Animalia ornodunak Bizkarrezurra edukitzea da ornodunen ezaugarririk garrantzitsuena. Bizidunen arteko animalia ezagunenak dira ornodunak eta 45.000 espezie inguru omen daude gaur egun. Ornodunak hainbat bizimodutara eta ingurutara moldatu dira, eta horren ondorio da hainbat forma eta itxurako animalia ornodunak izatea. Gizakientzat garrantzi ekonomiko handia dute. Ornodunen artean dago ugaztunen klasea, eta horren barruan gaude gizakiok, ezin baitugu ahaztu gu ere animalia ornodunak garela, eboluzio prozesu luze b
Irakurri informazio gehiago

Zenbat Planeta Daude Unibertsoan

Egilea: Anonimoa -
Sei urte luzez ikertzen jardun ondoren, zientzialariek kalkulatu dute gutxi gorabehera 100.000 milioi planeta daudela gure galaxian. Dirudienez, izar bakoitzeko 1,6 planeta daude, batez beste, eta zenbat eta txikiagoak izan planetak, orduan eta ugariagoak dira. Lehen, pentsatzen genuen Lurraren antzeko planetarik ez zegoela; orain, badirudi Lurraren antzeko masa duten milioika planeta dabilela izarren inguruan biraka.
Irakurri informazio gehiago